For the English article, please click here: “What is the true definition of ‘Plant-Based’ and why does it matter?”
เนื่องจากผู้บริโภคมีความรู้ความเข้าใจมากขึ้นเกี่ยวกับผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมจากอาหาร และประโยชน์ของอาหารแพลนท์เบสที่มีต่อสุขภาพ ดังนั้นบริษัทใหญ่ ๆ ทั่วโลกจึงนำคำว่า “แพลนท์เบส” มาใช้ในการสร้างคุณค่าทางการตลาดให้กับแบรนด์ของพวกเขา
ด้วยเหตุนั้นเองพวกเราจึงคิดว่ามันสำคัญมาก ที่เราต้องค้นหาความหมายที่แท้จริงของคำว่า “แพลนท์เบส” และพูดถึง ว่าทำไมคำว่า “แพลนท์เบส” นี้ถึงมีความสำคัญเป็นอย่างมาก
เพื่อเป็นความไม่ลำเอียงของบทความนี้ และการตามหาความจริง เราจึงละความเข้าใจของเราเกี่ยวกับคำว่า ‘แพลนท์เบส’ ออกไปก่อน และทำการเจาะลึกหาความหมายทางประวัติศาสตร์ หาคำจำกัดความของคำตามพจนานุกรมภาษาอังกฤษ ความคิดเห็นที่เป็นที่นิยมของคนส่วนใหญ่ และความคิดเห็นของผู้เชี่ยวชาญ เพื่อให้ได้ข้อสรุปที่ชัดเจนเกี่ยวกับความหมายของคำว่า “แพลนท์เบส” นี้
ทำไมการหาความหมายของคำว่า “แพลนท์เบส” ถึงสำคัญเป็นอย่างมาก?
ความสับสนสร้างความวุ่นวาย และการคิดไปเองว่าถูกแล้ว นั้นไม่ได้นำมาสู่การสร้างสรรค์พัฒนาสิ่งใหม่ๆ
และสุดท้ายแล้ว สิ่งที่สำคัญมากๆเลยคือ เวลาผู้คนเลือกทานอาหารแพลนท์เบส เพราะต้องการทานเพื่อสุขภาพ เพราะแพ้อาหารบางอย่าง หรือเพราะเหตุผลทางจริยธรรมหรือศาสนาที่พวกเขาไม่ควรได้รับอาหารที่มีส่วนประกอบของผลิตภัณฑ์ที่พวกเขาพยายามหลีกเลี่ยง
ความสับสนสร้างความวุ่นวาย และการคิดไปเองว่าถูกแล้ว นั้นไม่ได้นำมาสู่การสร้างสรรค์พัฒนาสิ่งใหม่ๆ
ต้นกำเนิดของคำว่า แพลนท์เบส
เราลองมาดูกันว่าความหมายคำว่า “แพลนท์เบส” ที่มีอายุมากกว่า 50 ปี ตามพจนานุกรมภาษาอังกฤษกำหนดไว้ว่าอย่างไรบ้าง
What does the dictionary say?
The Cambridge Dictionary
ซึ่งประกอบด้วยหรือทำมาจากพืชทั้งหมด หรือ มาจากพืชเป็นหลัก
Collins Dictionary
การทานอาหารแบบ แพลนท์เบส นั้นรวมผักและผลไม้แต่ไม่รวมเนื้อสัตว์หรือผลิตภัณฑ์ที่มาจากสัตว์เช่น นม และ ไข่
Macmillan Dictionary
การทานอาหารแบบแพลนท์เบส ประกอบไปด้วยอาหารที่มาจากพืชเป็นส่วนใหญ่หรือทั้งหมด
Dictionary.com
เกี่ยวข้องกับ หรือ เป็น อาหารที่มีส่วนประกอบทั้งหมดหรือส่วนใหญ่ จากส่วนต่างๆของพืช เช่น ผัก ผลไม้ ธัญพืช ถั่วเปลือกแข็ง เมล็ดถั่ว และเมล็ดพืช ไม่ว่าจะผ่านการแปรรูปเล็กน้อย หรือไม่ผ่านการแปรรูปเลย
Oxford Learners Dictionary
ใช้ในการอธิบายอาหาร หรือรูปแบบการทานอาหารที่มีส่วนประกอบทั้งหมดหรือส่วนใหญ่ของอาหารที่มาจากพืช เช่น ผัก ผลไม้ ถั่ว และ ธัญพืช
และเมื่อค้นหาคำจำกัดความในพจนานุกรม Merriam Webster ก็ได้พบกับบทความที่ยาวเหยียด พูดเกี่ยวกับสาเหตุที่คำจำกัดความของคำว่า “แพลนท์เบส” นั้นยังไม่ชัดเจนพอ ที่จะใส่ลงไปในพจนานุกรมของพวกเขาได้….
โดยรวมดูเหมือนว่าจะไม่มีคำจำกัดความจากความพจนานุกรมที่ชัดเจนและเป็นที่ยืนยันได้ของคำว่า “แพลนท์เบส” พจนานุกรมหลายๆอัน ก็ดูเหมือนว่าจะยังสับสนเหมือนพวกเราทุกคน ดังนั้นพวกเราจึงคิดว่ามันคงจะไม่ผิดอะไรที่จะบอกว่าสิ่งเหล่านี้ยังไม่น่าเชื่อถือพอที่จะสรุปเกี่ยวกับความหมายคำจำกัดความที่แท้จริงของคำคำนี้ งั้นเราลองมาสืบหาและดูว่าคนทั่วไปคิดว่า ‘แพลนท์เบส’ หมายถึงอะไร …
ผู้คนส่วนใหญ่ให้ความเห็นว่าอย่างไร?
เราได้ทำโพลสอบถามผู้คนหลายกลุ่มใน Facebook ว่าสำหรับพวกเขานั้น คำว่า ‘แพลนต์เบส’ หมายถึงอะไร ซึ่งมีคนถึง 1,400 คนได้ทำการโหวตและนี่คือสิ่งที่เราได้รับ:
คำว่า ‘แพลนท์เบส’ หมายถึงอะไร? ความคิดเห็นที่เป็นที่นิยมของคนส่วนใหญ่ที่ได้รับจากโพลคือ คำว่า ‘แพลนท์เบส’ หมายถึงอาหารที่ทำจากพืช 100% (ทั้งอาหารที่ไม่ผ่านการแปรรูปและอาหารแปรรูป)
ผู้เชี่ยวชาญในด้านนี้พูดถึงคำว่า “แพลนท์เบส” ว่าอย่างไรบ้าง?
Q: คำว่า ‘แพลนท์เบส’ หมายถึงอะไร
แต่ การทานอาหารแบบแพลนท์เบส สำหรับฉันนั้นมีความหมายว่า พื้นฐานของการทานอาหารนั้นจะมาจากพืชเป็นหลัก ซึ่งสามารถรวมการทานอาหารแบบอื่นๆร่วมด้วย แต่ส่วนใหญ่นั้นจะต้องเป็นอาหารที่ไม่มีเนื้อสัตว์ "
ผู้นำแบรนด์ดังด้านแพลนท์เบสพูดว่าอย่างไรบ้าง?
Q: คำว่า “แพลท์เบส” หมายถึงอะไร?
แพลนท์เบสในรูปแบบที่ง่ายที่สุดคือผลิตภัณฑ์ที่ทำจากพืชเท่านั้น แต่ไม่ควรคิดว่าเหมารวมว่าแพลนท์เบสนั้นเป็นอาหารเพื่อสุขภาพ (เพราะ) Oreos ก็เป็นแพลนท์เบสนะ!
หากใครสักคนบอกว่าพวกเขาทานอาหารแบบแพลนท์เบส นั่นหมายความว่าพวกเขากินอาหารจากพืชเป็นส่วนใหญ่ เป็นไปได้ว่าพวกเขาอาจใช้น้ำผึ้ง บางทีพวกเขาอาจกินไข่เป็นครั้งคราว และเป็นไปได้ว่าพวกเขาอาจจะทานชีสบ่อยครั้งด้วยซ้ำไป พวกเขาอาจสวมใส่หนังสัตว์หรือมีแจ็คเก็ตที่มีขนอยู่ เพราะพวกเขาไม่ใช่ชาววีแกน พวกเขาไม่ได้มุ่งเน้นไปที่จริยธรรมของอาหาร แต่มุ่งเน้นไปที่ด้านสุขภาพ”
ทั้งผู้เชี่ยวชาญในด้านโภชนาการแพลนท์เบส ด้านวิทยาศาสตร์แพลนท์เบส และผู้นำด้านนวัตกรรมอาหารแพลนท์เบสยอมรับว่า ‘การทานอาหารแบบแพลนท์เบส’ ประกอบด้วยพืชเป็นส่วนใหญ่ แต่เป็นคำว่า ‘แพลนท์เบส’ เฉยๆเมื่อใช้ในการอ้างถึงอาหาร หรือการติดฉลาก ควรแสดงให้เห็นว่าอาหารนั้นประกอบด้วยพืช 100% และไม่ควรรวมผลิตภัณฑ์สัตว์ใด ๆ เลย
ข้อแตกต่างระหว่าง อาหารแพลนท์เบส (Plant-based food) และ การทานอาหารแบบแพลนท์เบส (Plant-based diet)
ดังนั้นหากอาหาร ’แพลนท์เบส’ ได้ถูกระบุขึ้น เพื่อช่วยให้ทำให้ชีวิตของผู้ที่รับประทานอาหารแบบแพลนท์เบส ได้ใช้ชีวิตได้ง่ายขึ้น ด้วยเหตุผลเดียวกันนี้ อาหารแพลนท์เบสก็สมควรที่จะทำมาจากพืช 100% และไม่มีส่วนผสมที่มาจากสัตว์เลย
นมแพลนท์เบส มีส่วนประกอบที่ทำจากนมสัตว์หรือไม่? – ไม่
ชีสแพลนท์เบส มีชีสที่ทำจากนมสัตว์หรือไม่? – ไม่
ไข่แพลนท์เบส มีไข่หรือไม่? – ไม่
ผงโปรตีนแพลนท์เบส มีผลิตภัณฑ์จากสัตว์หรือไม่? – ไม่
ครีมแพลนท์เบส มีนมสัตว์หรือไม่? – ไม่
ปลาแพลนท์เบส มีปลาหรือไม่? – ไม่
แล้วทำไมรายการเมนูอาหารและผลิตภัณฑ์ที่เฉพาะเจาะจงระบุว่าเป็น ‘แพลนท์เบส’ บางครั้งจึงมีผลิตภัณฑ์จากสัตว์? ชาววีแกนควรทานผลิตภัณฑ์เหล่านี้ได้ด้วยไม่ใช่หรอ?
อย่างนี้แล้วคำว่าแพลนท์เบสเหมือนกันกับวีแกนไหม?
ดร. ที. โคลิน แคมป์เบลล์กล่าวว่าหนึ่งในเหตุผลที่เขาประกาศเกียรติคุณคำว่า ‘แพลนท์เบส’ ในตอนแรกเป็นเพราะความหมายแฝงที่ซ่อนไว้ของคำว่า ‘วีแกน’
คำว่า ‘วีแกน’ หมายถึงวิถีชีวิตที่หลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์ใด ๆ ที่ทดสอบกับสัตว์ มีส่วนผสมของสัตว์ รวมถึงสิ่งของต่าง ๆ เช่นหนังสัตว์ และหลีกเลี่ยงการสนับสนุนสถานที่ท่องเที่ยวที่ใช้สัตว์เพื่อความบันเทิง อย่างเช่นสวนสัตว์และละครสัตว์ หลักการของวีแกน (Veganism) นั้นไม่ได้จำกัดเพียงแค่อาหารเท่านั้น ดังนั้นมันจึงไม่สามารถเป็นอาหารได้ แต่เป็นวิถีการใช้ชีวิตมากกว่า
ส่วนคำว่า ‘แพลนท์เบส’ เป็นคำที่สามารถใช้ได้กว้างกว่าตามหลักการของวีแกน เพราะคำว่าแพลนท์เบสนั้นสามารถใช้ได้กับผู้ที่ต้องการตัดผลิตภัณฑ์จากสัตว์ออก ด้วยเหตุผลด้านสิ่งแวดล้อมหรือสุขภาพมากกว่าหลักการของวีแกนที่จะใส่ใจด้านสิทธิความเป็นอยู่ของสัตว์เป็นหลัก
เราจึงขอประกาศว่า ...
Vegan Society ได้ประกาศเกียรติคุณของคำว่า “วีแกน” ไปในปี 1944 วันนี้เราขอประกาศความหมายที่แท้จริงของคำว่า “แพลนท์เบส”
แพลนท์เบส
คำคุณศัพท์
เพื่ออธิบายรายการอาหาร อาหาร หรือผลิตภัณฑ์ที่ทำจากพืชทั้งหมดและปราศจากผลิตภัณฑ์จากสัตว์ทั้งหมดรวมถึงผลิตภัณฑ์ นม ไข่ ปลา เนื้อสัตว์ น้ำผึ้ง หรือส่วนประกอบส่วนใดส่วนหนึ่งที่ได้รับมาจากสัตว์ เช่นเจลาติน
การทานอาหารแบบแพลนท์เบส
คำนาม
การทานอาหารแบบแพลนท์เบสประกอบด้วยอาหารที่ทำจากพืชเป็นส่วนใหญ่หรือทั้งหมด การทานอาหารแบบแพลนท์เบสมีความยืดหยุ่นมากกว่าการทานอาหารแบบวีแกน และอาจรวมถึงผลิตภัณฑ์จากสัตว์ในปริมาณเล็กน้อยเมื่อไม่มีอาหารแพลนท์เบสเป็นตัวเลือก